ଲାଗିଲା ନାହିଁ । ଏ ଦୁନିଆର ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ବେଶି ରାତି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚେଇଁ ସକାଳେ ଉଠୁଥିଲେ ଡେରିରେ । ତାଙ୍କ ସହିତ ଅନେକ ସମୟରେ ଦେବନାଥକୁ ଯୋଗ ଦେବାକୁ ହେଉଥିଲା ଅଫିସ ବେଳରେ । ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିଜ କାମରେ କେବେ ହେଲେ ହେଳା କରି ନଥିବା ଦେବନାଥ ଆଜିକାଲି ଅଫିସ ସମୟରେ ବାହାରକୁ ଚାଲି ଯାଉଥିଲା । ଏଥିପାଇଁ ତା ପାଖକୁ ତାଗିଦା ବି ଆସିଲା ଅଫିସରୁ । ଶେଷରେ ତାକୁ କାମରେ ହେଳା କରୁଥିବା ପାଇଁ କୈଫିୟତ ମଗା ହେଲା ।
ଏ କଥା ସେ ଯେତେବେଳେ ତାର ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କୁ କହିଲା, ତାଙ୍କ ଭିତରୁ ଜଣେ କହିଲା, ଆପଣ ଏଥର ସେ ଶସ୍ତା ଚାକିରିଟି ଛାଡ଼ି ଦିଅନ୍ତୁ । ଦେଖିବେ ଗୀତରୁ ଆପଣ ତାଠାରୁ ବେଶି ରୋଜଗାର କରିବେ । ପ୍ରକୃତରେ ଗୀତରୁ ଆଜିକାଲି କିଛି କିଛି ପଇସା ବି ଆସୁଥିଲା । ସ୍ୱୀକୃତି ପ୍ରାପ୍ତ ଗୀତିକାର ଭାବରେ ତାର ଯେତେ ଗୀତ ପ୍ରସାରିତ ହେଉଥିଲା ସେଥିପାଇଁ ସେ ପ୍ରାପ୍ୟ ପାଉଥିଲା । ରେକର୍ଡ କମ୍ପାନୀ ମନ୍ଦ ପଇସା ଦେଉ ନଥିଲେ । ତାର ଅଫିସ ସମସ୍ୟା କଥା ଶୁଣି ଆଉ ଜଣେ ବନ୍ଧୁ କହିଲେ, ଆପଣ କାହିଁକି ଚାକିରି ଛାଡ଼ିବେ ? ସରକାରୀ ଚାକିରି ; ଆପଣ କାମ କରନ୍ତୁ ନ କରନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କର କିଛି ହେବ ନାହିଁ । ସେମାନେ ଆପଣଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖୁଥିବେ, ଆପଣ ତାଙ୍କୁ ଜବାବ ଦେଉଥିବେ । ଏମିତି ଦେଖୁଦେଖୁ ଆପଣଙ୍କର ଅବସର ନେବା ସମୟ ଆସିଯିବ । ଆପଣ ପେନସନ୍ କାହିଁକି ହରାଇବେ ?
ଦେବନାଥକୁ ଉପଦେଶଟି ଠିକ ମନେ ହେଲା । ସେ ଅଫିସରେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଦେଖୁଥିଲା ଯେ କି ଚାକିରି ଆରମ୍ଭରୁ ତିଳେ ବି କାମ ନ କରି ମାସକୁ ମାସ ଦରମା ଟଙ୍କା ଗଣି ନେଉଥିଲେ । ଅନ୍ତତଃ ସେ କେବେହେଲେ କାମରେ ଅବହେଳା କରି ନଥିଲା । ଅଫିସ ସମୟରେ ଥରେ ଥରେ ବାହାରକୁ ଚାଲି ଯାଉଥିଲେ ବି ସେ ନିଜର କାମ ପୁରା କରି ଦେଉଥିଲା । ଅବଶ୍ୟ ତା ବି ବେଶି ଦିନ ସମ୍ଭବ ହେଲା ନାହିଁ । ଏହାର ଏକ ମୂଳ କାରଣ ଥିଲା ତାର ମଦ ଅଭ୍ୟାସ ।
କଳାକାର ଏକ ଉଚ୍ଛୃଙ୍ଖଳ ନିରଂକୁଶ ସ୍ୱେଚ୍ଛାଚର ଜୀବନ ବଞ୍ଚିବ, ଏ ନିୟମ ଯେପରି ବିଶେଷ ଭାବରେ ଥିଲା ସଂଗୀତ ସାଧକଙ୍କ ପାଇଁ । କେବଳ ପୋଷାକପତ୍ରରେ ନୁହେଁ, ଆଚାର ବ୍ୟବହାରରେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କର ଏହି ସ୍ୱାତନ୍ତ୍ର ଦେଖାଇବାକୁ ପଡ଼ୁଥିଲା, ଏବଂ ଏହାର ଗୋଟିଏ ଅଂଗ ଥିଲା ମଦ୍ୟପାନ । ଗୀତିକାର ଭାବରେ ଦେବନାଥକୁ ଅବଶ୍ୟ ସବୁବେଳେ ହାଜିର ହେବାକୁ ପଡ଼ୁ ନଥିଲା ଏ ଭଳି ଗୋଷ୍ଠୀରେ, ତେବେ ହଠାତ କେତେବେଳେ ଦରକାର ପଡ଼ିବ ଏଇ ବାହାନାରେ ସେ ନିଜକୁ ଏହି ଦଳଟି ସହିତ ସାମିଲ
