(୨୮)
ଦୁଃଖର ଛାୟା ଖେଳିଗଲା । ଲୋକମାନେ ରାଗରେ ନିଆଁ ବାଣ ହୋଇଗଲେ । ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ଋଘୁ-ଦିବାକର ଜୀବନ ଦେଇଥିଲେ । ତେଣୁ ସେମାନଙ୍କର ସାହସ ଓ ତ୍ୟାଗ କୋଟି କୋଟି ଲୋକଙ୍କୁ ସ୍ୱାଧୀନତା ଲଢ଼େଇରେ ଅସୁମାରି ବଳ ଓ ଦମ୍ଭ ଯୋଗାଇଥିଲା ।
ବେଜେଲ୍ ଗେଟ୍ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡ କେବଳ ଭାରତରେ ନୁହେଁ, ଇଂଲଣ୍ଡରେ ମଧ୍ୟ ଚହଳ ପକାଇ ଦେଇଥିଲା । ବିଲାତିର ଖବରକାଗଜ ଆଉ ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟରେ ଖୁବ୍ ଆଲୋଚନା ଓ ସମାଲୋଚନା ହେଲା । ସେତେବେଳେ ଶାସନ ଦାୟିତ୍ୱରେ ଥିବା ଜାଠଦଳ ନିର୍ବାଚନରେ ହଟିଗଲେ । ବିରୋଧୀ ଶ୍ରମିକ ଦଳ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଭୋଟ ପାଇ ଜୟ ଲାଭ କଲା । ସେଇଦଳର ନେତା ବିଲାତର ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇ ଭାରତକୁ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦେବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଲେ । ତାପରେ ୧୯୪୬ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୧୫ ତାରିଖରେ ଭାରତବର୍ଷ ସ୍ୱାଧୀନ ହେଲା । ବିଦେଶୀ ଶାସନର କଳାଅନ୍ଧାର ଲୁଚିଗଲା । ମୁକ୍ତିର ସୂର୍ଯ୍ୟ ହସିହସି ଉଇଁ ଉଠିଲେ ।
ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅପ୍ରେଲ ୪ ତାରିଖଟିକୁ ସ୍ମରଣୀୟ ତିଥି, ଆତ୍ମଦାନର ଦିବସ ଭାବରେ ଆମେ ପାଳି ଗାଇଥାଉ-
ରଘୁଦିବାକରରେ ରଘୁ ଦିବାକର
ଅନ୍ଧାରୀ ରାଇଜେ ଉଇଁ ଆଲୁଅର ଆଭା ନେଇ
ଜାଳି ଦେଲେ ମୁକତି-ମଶାଲରେ
ରଘୁ ଦିବାକାର...
ଦେଶ ପାଇଁ ଢାଳିଲେ ଜୀବନ
ମୂକ ତୁଣ୍ଡେ ଭାଷା ଫେଇ ଦୁରୁବଳେ ବଳ ଦେଇ
କରି ଗଲେ ଆତ୍ମବଳି ଦାନ!
କୋଟି କୋଟି କରୁ ନମସ୍କାର!
ଜାତିର ଶହୀଦ୍ ସିଏ ଦେଶ ମାତା ଯୋଗ୍ୟ ପୁଏ
ଆମର ସେ ରଘୁ ଦିବାକର...
ଜାଳିଦେଲେ ମୁକତି ମଶାଲ...
