ପୃଷ୍ଠା:Aama Gangadhara.pdf/୧୯

ଉଇକିପାଠାଗାର‌ରୁ
ଏହି ପୃଷ୍ଠାଟି ବୈଧ ହୋଇସାରିଛି

ଗଙ୍ଗବଂଶ-ପଦ୍ମରାଗ ମଣି ଗର୍ଭେ,
ଜନମିଛ ପଦ୍ମରାଗ ମଣି ସର୍ବେ ।
ପ୍ରଧାନପାଟରେ ବସନ୍ତ ନିବାସ
ନିର୍ମାଣିଛ ତାହା ଲେଖିଲେଣି ବ୍ୟାସ । (ବେଦବ୍ୟାସ)

ଗଙ୍ଗାଧର ଚାକିରି କାଳରେ ହରିଶଙ୍କର, ନୃସିଂହନାଥ, ବୋଡ଼ାସମ୍ବର ଆଦି ବୁଲି ଦେଖିଥିଲେ । କଟକ, ପୁରୀ, ଖଣ୍ଡଗିରି, ଭୁବନେଶ୍ୱର, ହୀରାକୁଦ, ବେଦବ୍ୟାସ, ବନାରସ, ଆହ୍ଳାବାଦ ଆଦି ସ୍ଥାନ ବୁଲିଥିଲେ । ନୂଆ ଜାଗା ଦେଖିବା, ବନ୍ଧୁ ସଙ୍ଖୋଳିବା, ଜାତି ପାଇଁ କିଛି କରିବା ନିମିତ୍ତ ସେ ମନେ ମନେ ସଂକଳ୍ପ କରୁଥିଲେ ।

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ସ୍ୱାତନ୍ତ୍ର୍ୟ ଓ ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ସ୍ୱାଭିମାନ ନିମିତ୍ତ ଅନ୍ତରର ଅଭୀପ୍‍ସା ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କୁ ଉତ୍କଳ-ସମ୍ମିଳନୀର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଅଧିବେଶନକୁ ଟାଣି ଆଣିଥିଲା । କଟକର ଇଦ୍‍ଗା ପଡ଼ିଆରେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନ ୩୦ ଓ ୩୧ ଡିସେମ୍ବର, ୧୯୦୩ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର ଏହି ଅଧିବେଶନରେ ଯୋଗଦେଇ ଜାତୀୟ-ପଗଡ଼ି ପରିଧାନ କରିଥିଲେ । କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କ ଘରେ ଅତିଥି ହୋଇଥିଲେ । ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଦଶମ ଅଧିବେଶନ ୧୯୧୪ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ମାସ ୨୬ ତାରିଖ ଓ ୨୭ ତାରିଖରେ ପାରଳାଖେମଣ୍ଡିରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ଗଙ୍ଗାଧର ସମ୍ବଲପୁରର ଓକିଲ ରାମନାରାୟଣ ମିଶ୍ରଙ୍କ ସାଥୀରେ ପାରଳାଖେମଣ୍ଡି ଯାଇ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କ ସାରସ୍ୱତ କୃତି ପ୍ରକାଶନର ଅନ୍ୟତମ ପୃଷ୍ଠପୋଷକ ଥିଲେ ରାମନାରାୟଣ । କବିଙ୍କ 'କବିତା କଲ୍ଲୋଳ' (୧୯୧୨) ପୁସ୍ତକ ରାମନାରାୟଣଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ଅନୁଦାନରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା । ଗଙ୍ଗାଧର ତାଙ୍କ 'ତପସ୍ୱିନୀ' (୧୯୧୫) କାବ୍ୟକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଥିଲେ ରାମନାରାୟଣ ମିଶ୍ରଙ୍କୁ ।

ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଏକାଦଶ ଅଧିବେଶନ ୧୯୧୫ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ମାସ ୨୭ ତାରିଖ ଓ ୨୮ ତାରିଖରେ ସମ୍ବଲପୁରର ବୁଢ଼ାରଜା ପାହାଡ଼ ତଳର ଏକ ପଡ଼ିଆରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ଗଙ୍ଗାଧର ଏହି ଅଧିବେଶନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ଅଧିବେଶନ ପାଇଁ 'ଉଦ୍‍ବୋଧନ' ଶୀର୍ଷକରେ ଏକ ଗୀତ ରଚନା କରିଥିଲେ । 'ଉଦ୍‍ବୋଧନ' ଗୀତରୁ ତାଙ୍କ କବିବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ କେତେମାତ୍ରାରେ ଜ୍ଞାନ, କର୍ମ ଓ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଏଷଣାରେ ପରିଗଠିତ ତାହା ଜାଣିହୁଏ ।

ଦେଖ ବହୁଛି ହେ, ଈଶ୍ୱର ଆଶିଷ ଧାର,
ଜ୍ଞାନ କର୍ମ ଗଙ୍ଗା ଯମୁନା ପରାଏ
ଭବୁ କରିବାକୁ ପାର । (ଘୋଷା)
କୋଟିଏ ସୋଦର ଗୋଟିଏ ଜୀବନ
ନ କରିବା ଯେତେ ଦିନ,