ରୂପ ଦେବାପାଇଁ ୧୮୯୫ରେ ଖଲିକୋଟର ରାଜା ହରିହର ମର୍ଦ୍ଦରାଜଙ୍କର ମୟୂରଭଞ୍ଜ ରାଜଜେମା ତଥା ଶ୍ରୀରାମଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଙ୍କର ଭଗିନୀଙ୍କୁ ବିବାହ ପରେ ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ସହିତ ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶା ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ ଯୋଗସୂତ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେଲା । ଏହା ସହିତ ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶାର ରାଜା ଜମିଦାରମାନେ ବୈବାହିକ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ କେବଳ ସଂପର୍କିତ ନଥିଲେ, ବହୁ ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶାର ରାଜା ଓ ଜମିଦାରଙ୍କ ସହିତ ଜ୍ଞାତି ତଥା ପାରିବାରିକ ବନ୍ଧନରେ ଆବଦ୍ଧ ଥିଲେ । ମାତ୍ର ୧୯୦୦ ସାଲରେ ସମଗ୍ର ଉପକୂଳ ସଂଯୁକ୍ତ ହେଲା ରେଳମାର୍ଗରେ ପରପସ୍ପରକୁ ନିକଟତର କରି ।
ଜାତିପ୍ରାଣ ମଧୁସୂଦନ ଏହି ସଂପର୍କକୁ ଓଡ଼ିଆ ଜାଗରଣର ଏକ ମାଧ୍ୟମ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତେଣୁ ୧୯୦୦ ସାଲ ବେଳକୁ ଲାଟ ବା ଅନ୍ୟ ଉଚ୍ଚପଦସ୍ଥ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ପରିଦର୍ଶନ ଅଥବା ଦରବାର କଟକରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଲାବେଳେ ଯେଉଁ ରାଜା ଓ ଜମିଦାର ଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କର ସମାବେଶ ହୋଇଥିଲା, ସେମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଭାବେ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରି ମଧୁବାବୁ ନିଜ କୋଠିରେ ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ସମ୍ମିଳନୀର ଆୟୋଜନ କରି ଓଡ଼ିଶାର ସମସ୍ୟା ସେମାନଙ୍କ ଆଗରେ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ । ଏହି ସମ୍ମିଳନୀକୁ ସେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଭାବେ ଖଲିକୋଟର ରାଜା ହରିହର ମର୍ଦ୍ଦରାଜଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିଥିଲେ ।
ନିବିଡ଼ ପରିଚୟ ଓ ସଂପର୍କର ସୂତ୍ର ନେଇ ଏହି ରାଜା ଓ ଜମିଦାରଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ଗଞ୍ଜାମରେ ସାମୂହିକ ଜାଗରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିବାପାଇଁ ମଧୁବାବୁ ୧୯୦୧ରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଭାବେ ଚିଠି ଲେଖା, ରାଜା ହରିହରଙ୍କୁ ହାର୍ଦ୍ଦିକ ଅନୁରୋଧ ଜଣାଇଥିଲେ । ସଙ୍ଗେସଙ୍ଗେ ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ତର ଦେଇ ହରିହର ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଅକୁଣ୍ଠ ସହଯୋଗର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଜଣାଇଥିଲେ । ରାଜା ହରିହରଙ୍କୁ ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବାପାଇଁ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ ଆପଣାର ପ୍ରମୁଖ ଉପଦେଷ୍ଟା ନରସିଂହ ଦାସ ଓ ନୀଳମଣି ବିଦ୍ୟାରତ୍ନ । ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ରୂପରେଖ ଲାଗି,ଯୁବରାଜ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମର୍ଦ୍ଦରାଜଙ୍କର ଦ୍ୱିତୀୟ ବାର୍ଷିକୀ ଜନ୍ମ ସମାରୋହ ପାଳନ ଉପଲକ୍ଷେ ହରିହର ୧୯୦୨ ଜାନୁଆରି ମାସରେ ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ସମ୍ମିଳନୀ ଇମା ପ୍ରାସାଦଠାରେ ଆୟୋଜନ କଲେ । ଏହି ସମାବେଶରେ ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ଛଡ଼ା ମୟୂରଭଞ୍ଜର ମହାରାଜା, ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି, ପର୍ଶୁରାମ ପାତ୍ର, ଗଦାଧର ବିଦ୍ୟାଭୂଷଣ, ବଳରାମ ମହାରଣା, ନରସିଂହ ଦାସ, ନୀଳମଣି ବିଦ୍ୟାରତ୍ନ ପ୍ରଭୃତି ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ଏଥିରେ ଉତ୍କଳ ଜନନୀଙ୍କର ଖଣ୍ଡିତ ରୂପ ସମସ୍ତଙ୍କ ଆଖù ଆଗରେ ନାଚିଗଲା ଓ "ଜୟ ଉତ୍କଳ ଜନନୀ' ଧ୍ୱନିର ଅବତାରଣା କରାଗଲା । ଏହାର ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅଧିବେଶନ ଗଞ୍ଜାମଠାରେ କରିବାପାଇଁ ମଧୁବାବୁ ସର୍ବସମକ୍ଷରେ ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖିଲେ ।
ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଆଧାର କରି ୧୯୦୩ ଏପ୍ରିଲ୍ ୧୧ ତାରିଖରେ ଗଞ୍ଜାମର ପ୍ରଥମ ଗ୍ରାଜୁଏଟ୍ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର ରାଜଗୁରୁଙ୍କର ସଭାପତିତ୍ୱରେ ବ୍ରହ୍ମପୁରଠାରେ ଗଞ୍ଜାମ ସମ୍ମିଳନୀ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଲା ।
ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ମଧୁବାବୁ ଉଦ୍ବୋଧନ ଦେଇ କହିଲେ ଯେ, ପ୍ରାକୃତିକ ଦେଶର ସବୁ ଅଞ୍ଚଳରୁ ପ୍ରତିନିଧି ଆସିଛନ୍ତି । ତେଣୁ ଏହା ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ବୋଲାଇବ । ସମସ୍ତଙ୍କ ମନକୁ ଏକଥା ପାଇଲା । ସ୍ଥିର ହେଲା ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନ କଟକରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ । ସମ୍ମିଳନୀର ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ଗୋଲାପୀ ରଂଗର ପାଗ ଧାରଣ କରିବେ ବୋଲି ସ୍ଥିର ହେଲା । ଗଞ୍ଜାମ
ପୃଷ୍ଠା:Aama Madhusudan.pdf/୧୪୪
ଏହି ପୃଷ୍ଠାଟି ବୈଧ ହୋଇସାରିଛି
ଆମ ମଧୁସୂଦନ ୧୪୫