ପୃଷ୍ଠା:Aama Madhusudan.pdf/୩୫୬

ସର୍ବୋପରି ଦଳିତ ଜାତିର ଅର୍ଥନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସଂସ୍ଥାପନ ପାଇଁ ଚମଡ଼ାକଷେଇ ସହିତ ଉତ୍କଳ ଟାନେର ସ୍ଥାପନା । ଏହି ସମସ୍ତ ଅର୍ଥନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ସାରା ଭାରତର ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିବା ସହିତ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଗଭୀର ଭାବରେ ଆକର୍ଷିତ କରିଥିଲା ।
⁠ ବର୍ତ୍ତମାନ ଓଡ଼ିଶାର ସାମଗ୍ରିକ ଆୟତନ ୧,୫୫,୮୪୨ ବର୍ଗ ମାଇଲ ଥିଲା ବେଳେ ୧୯୩୬ ଆଉ ୧୯୦୫ ସାଲରେ ମଧୁସୂଦନ ଯେଉଁ ଅଞ୍ଚଳମାନ ଦେଶ ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରକିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ସନ୍ନିବେଶିତ କରିଲେ, ତାହାର ଆୟତନ ହେଉଛି ୯୮,୬୦୦ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର । ଏହି ଦେଶ ମିଶ୍ରଣର ପରିଧୁ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ରହିଛି ଅବିଭକ୍ତ କୋରାପୁଟ, ଜାମ, କନ୍ଧମାଳ, ସୁନ୍ଦରଗଡ଼, ସମ୍ବଲପୁର, ବଲାଙ୍ଗୀର ଏବଂ କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା । ଆଉ ୧୯୦୦ ସାଲରେ ଓଡ଼ିଶା ମୂଳ ଭୂଖଣ୍ଡରେ ଥିବା କଟକ, ପୁରୀ, ବାଲେଶ୍ବର ଜିଲ୍ଲା ଥିଲା ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ମୂଳ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର, ଯହିଁରେ ପ୍ରଶାସନ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ବିଲୁପ୍ତିପାଇଁ ଏକ ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଥିଲାବେଳେ ମଧୁସୂଦନ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର ପ୍ରସାରଲାଗି ଏହିଭଳି ଦୁର୍ଘମନୀୟ ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ ଯେ, ଏହି ତିନିଗୋଟି ଜିଲ୍ଲା ବିଶିଷ୍ଟ ଓଡ଼ିଶା ଡିଭିଜନ ସମଗ୍ର ଭାରତର ସର୍ବାଧୂକ ସ୍ବାକ୍ଷର ଅଂଚଳ ରୂପେ ୧୯୦୦ ସାଇର ଜନଗଣନାରେ ଚିହ୍ନିତ ହୋଇଥୁଲା । ମୟୁରଇଂଜ ଗଡ଼ଜାତରେ ୧୮୯୨ ସାଲରେ ଯେଉଁ ପ୍ରତିନିଧୂମୂଳକ ଅର୍ଷ ଗଣତନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ସମ୍ବଳିତ କାଉନସିଲ ଶାସନ ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାରେ ପ୍ରଚଳନ କରାଯାଇଥିଲା, ଏଥୁରେ ରାଜତନ୍ତ୍ରର ଅଙ୍ଗ ଘନୀୟ କ୍ଷମତାକୁ ବହୁ ପରିମାଣରେ ପ୍ରତିହତ କରାଯାଇଥୁଲା । ମଧୁସୂଦନ ୧୮୮୫ ସାଲରୁ ୧୯୦୦ ସାଲ ମଧ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଶାର ଉପକୂଳକୁ ରେଳ ଲାଇଦ୍ବାରା ଏବଂ ୧୯୨୭ ସାଲରେ କଟକକୁ ତାଳଚେର ଖଣି ସହିତ ସଂଯୋଜିତ କରିଲେ । ଦେଶ ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯୋଗୁଁ ଓଡ଼ିଶା, ପ୍ରାକୃତିକ ଐଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ସାଙ୍ଗକୁ ଜଳ ଓ ଖଣିଜସଂପଦର ପ୍ରାଚୁର୍ଯ୍ୟରେ ଯେଭଳି ଋଦ୍ଧିମନ୍ତ ହୋଇଛି ତାହା ପୂର୍ବରୁ ଆଲୋଚିତ ହୋଇଛି ।
⁠ ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଉପାନ୍ତରୁ ବହି ଆସୁଥୁବା ମହାନଦୀ ଓ ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାର ରାଉରକେଲା ଅଂଚଳରୁ ଉତ୍ସାରିତ ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ନଦୀ ଦ୍ବୟ ଯଥାକ୍ରମେ ଓଡ଼ିଶାର ଶତକଡ଼ା ୪୨.୧୫ ଭୂମିଭାଗ ଓ ୧୪.୫୬ ଭୂମିଭାଗ ଅଂଚଳରୁ ଜଳସଂଗ୍ରହ କରି ମହାନଦୀର ମଧ୍ୟଭାଗରେ ସ୍ଥାପିତ ହୀରାକୁଦ ଜଳଭଣ୍ଡାର ମାଧ୍ୟମରେ ୨,୪୯, ୧୩୦ ହେକ୍ଟର ଜମି ପାଇଁ, ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ନଦୀରେ ସ୍ଥାପିତ ରେଙ୍ଗାଲି ବନ୍ଧ ମାଧ୍ୟମରେ ୨,୩୫,୫୦୦ ହେକ୍ଟର ଜମିପାଇଁ ଜଳସେଚନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖୁଅଛି । ଗ୍ୟ ଜାମର ଋଷିକୂଲ୍ୟା ନଦୀ ୬୧,୭୯୦ ହେକ୍ଟର ଜମି ଜଳସେଚିତ କରୁଛି । ଏହାଛଡ଼ା କୋରାପୁଟର ପୋଟେରୁ, ଇନ୍ଦ୍ରାବତୀ ଆଉ କୋଲାବ ନଦୀବନ୍ଧ ଯୋଜନାରେ ୨,୩୬,୫୦ ହେକ୍ଟର ଜମି ଜଳସେଚିତ ହେଉଛି । ସେହିପରି ସମସ୍ତ ନଦୀବନ୍ଧ ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ଏ ରାଜ୍ୟରେ ଦୈନିକ ୧୯୩୫ ମେଗାୱାଟ୍ ବିଦ୍ୟୁଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦିତ ହେଉଛି ।
⁠ଏହାଛଡ଼ା ସମଗ୍ର ରାଜ୍ୟର ୫୮, ୬୩୪ ବର୍ଗକିଲୋମିଟର ଅରଣ୍ୟ ଜମି ମଧ୍ୟରୁ ୪୦, ୧୩୫ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ଅରଣ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳ ରହିଛି, ଯାହା ପରିବେଶକୁ ସନ୍ତୁଳିତ ରଖୁବା ସହିତ ପ୍ରଚୁର ଜଳଧାରଣର ଉତ୍ସରୂପେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଜଳସଂପଦର ପ୍ରାଚୁର୍ଯ୍ୟରେ ବିଭବଶାଳୀ କରିପାରିଛି ।

ଆମ ମଧୁସୂଦନ ୩୫୭