ଥିବା ପୟୋଜନୀୟ ବୟୁମାନ ସୃଷ୍ଟିକରେ । ମନୁଷ୍ୟ ସମାଜର ଏକ ଅଂଶରୂପେ, ଜଣେ ମଣିଷକୁ ତାହାର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ବୟୁମାନ ଲଭ୍ୟହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ମାତ୍ର ସଭ୍ୟତାର ଅଗ୍ରଗତି ମଧ୍ୟରେ ପୁଞ୍ଜିବାଦୀ ଶୋଷଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଜଣେ ଉତ୍ପାଦକ ମଣିଷଠାରୁ ତାର ଉତ୍ପାଦିତ ବୟୁ ସବୁ ବିଚ୍ୟୁତ ଅଥବା ବର୍ଜିତ ହୋଇଥାଏ । ଫଳରେ ସେ ଶୋଷିତ ହୋଇ ବସ୍ତୁରେ ପରିଣତ ହୋଇଯାଏ ।
ମଧୁସୂଦନ ଦାସଙ୍କର ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ସଂପର୍କ ରହିଥିଲା ମଣିଷର ଏହି ଶୋ ଷଣବିହୀନ ସର୍ଜନାତ୍ମକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସହିତ । ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ ୨୧.୧.୧୯୩୭ରେ ସେବାଶ୍ରମଠାରେ ଆହୃତ ଶିକ୍ଷା ସମ୍ମିଳନୀରେ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ, "ମଧୁସୂଦନ ଦାସଙ୍କର ଦୃଢ଼ ବିଶ୍ବାସ ଥିଲା ଯେ, ଆମମାନଙ୍କର ହସ୍ତ ଓ ପଦଗୁଡ଼ିକ ବିଧିବଦ୍ଧଭାବେ ଯଦି ସଂଚାଳିତ ଆଉ ନିୟୋଜିତ ନହୁଏ, ତାହେଲେ ମଣିଷର ମସ୍ତିଷ୍କ ସ୍ଥାଣୁ ଅଥବା ନିର୍ବେଦ ପାଲଟିଯିବ । ରୁ ଟଲଷ୍ଟୟ ତାଙ୍କର ବହୁ କାହାଣୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ତଥ୍ୟକୁ ହିଁ ଉଦ୍ଭାସିତ କରିଛନ୍ତି ।
ଏଥିରେ ରହିଛି ହସ୍ତ ଆଉ ପଦର ସଂଯୋଗରେ ସର୍ଜନାତ୍ମକ କ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ମଣିଷର ସର୍ବାଙ୍ଗୀନ ବିକାଶର ସ୍ବରୂପ ଯାହା ହେଉଛି ସମାଜବାଦ ଅଥବା ସର୍ବୋଦୟର ଆଧାର ଶିଳା । ବହୁ ବିଚିତ୍ରତା ଓ ବିବିଧତା ମଧ୍ୟରେ ଏହି ସବୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରୂପାୟିତ ହୋଇଥିଲା ମଧୁସୂଦନଙ୍କ କର୍ମଶାଳାରେ ।
ସାଗର ବକ୍ଷରେ ଭାସମାନ ବରଫ ଖଣ୍ଡର ନିମଜ୍ଜିତ ବୃହଦଂଶ ଲୁକ୍କାୟିତ ହୋଇ ରହିଥିଲା ପରି, ମଧୁସୂଦନଙ୍କର ସବୁଦିଗକୁ ପ୍ରସାରିତ, ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ବର ଏହିସବୁ ଉପଲବ୍ଧ ହେଉଛି ଏକ ଅନାଲୋଚିତ ଦିଗ । ସୂର୍ଯ୍ୟାୟ ଆଇନ ବଳରେ ଜମିଦାରୀ ଉଚ୍ଛେଦ ହୋଇଯାଇଥିବା ଗୋଟିଏ କୁଳୀନ ପରିବାରରେ ଗ୍ରାମ ଗହଳରେ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଜନ୍ମବେଳକୁ ତାଙ୍କର ଅସ୍ତବଳରେ କିଛି ଘୋଡା ପ୍ରତିପାଳିତ ହେଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଅଶ୍ବର ପୃଷ୍ଠାରେ ନୁହେଁ, ତାଙ୍କର ପଦ ପ୍ରୋତ ହୋଇଯାଇଥିଲା, ଗ୍ରାମ ଗହଳର ଉତ୍ପାଦନସର୍ବସ୍ବ ମାଟିରେ । ସେହି ମାଟି ସମଗ୍ର ଭାରତରେ ଗ୍ରାମ ଗହଳକୁ ହିଁ ସୂଚିତ କରୁଥିଲା । ଆବାଲ୍ୟରୁ ସହରରେ ପ୍ରତିପାଳିତ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ ଅଥବା ପଣ୍ଡିତ ନେହେରୁଙ୍କ ପରି ଜନନାୟକଗଣ ପରିଦର୍ଶକ ଅଥବା ପରିବ୍ରାଜକ ପରି ଗ୍ରାମଗହଳକୁ ଅଧ୍ୟୟନର କ୍ଷେତ୍ର ରୂପେ ବାଛିନେଲା ପରି ନୁହେଁ, ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଆବାଲ୍ୟରୁ ସିଧାସଳଖ ମୁହାଁମୁହିଁ ଭାବେ ଗ୍ରାମ ଗହଳର ସ୍ଥିତି ସଂପର୍କରେ କେବଳ ପରିଚିତ ନଥିଲେ, ସେ ଏହା ସହିତ ଅଂଗାଗୀ ଭାବେ ଜଡ଼ିତ ହୋଇ ରହିଥିଲେ । ଅର୍ଥନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଅନ୍ତସାରଶୂନ୍ୟ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷର କରାଳ ଗ୍ରାସରେ କଙ୍କାଳସାର ଓଡ଼ିଶାର ଜନଗୋଷ୍ଠୀ ମଧ୍ୟକୁ ୧୮୮୧ରେ ମଧୁସୂଦନ ଫେରିଲା ପରେ, ଏ ରାଜ୍ୟର ଦାରୁଣ ଦୁର୍ଗତି ତଥା ମର୍ମନ୍ତୁଦ ଅବସ୍ଥା ତାଙ୍କୁ ଆକ୍ରାନ୍ତ ଆଉ ଆଚ୍ଛନ୍ନ କରିରଖିଥିଲା ।
୧୧.୨.୧୮୮୮ରେ ଲବଣର ବୃଦ୍ଧି ବିରୋଧରେ କଟକର ବିରାଟ ଜନସଭାରେ ତାଙ୍କର ଜ୍ୱଳାମୟୀ ଭାଷଣ, ବ୍ରିଟିଶ୍ ଉପନିବେଶବାଦର ତୀବ୍ର ନିଶ୍ଳେଷଣକୁ ସୂଚିତ କରୁଥିଲା, ଯାହାର
ପୃଷ୍ଠା:Aama Madhusudan.pdf/୩୭
ଏହି ପୃଷ୍ଠାଟି ବୈଧ ହୋଇସାରିଛି
୩୮ ଆମ ମଧୁସୂଦନ