ପୃଷ୍ଠା:Aama Madhusudan.pdf/୪୫

ଉଇକିପାଠାଗାର‌ରୁ
ଏହି ପୃଷ୍ଠାଟି ବୈଧ ହୋଇସାରିଛି


ଉନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରଥମ ଭାଗରେ ବଂଗ ପ୍ରେସିଡେସିର ଆୟତନ ଥିଲା ପଶ୍ଚିମରେ ଆଗ୍ରାଠାରୁ ପୂର୍ବରେ ବର୍ମା ସୀମାନ୍ତ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣରେ ଚିଲିକାର ଶେଷପାନ୍ତି । ଆଉ ୧୮୬୩ରେ ଆଗ୍ରା ଓ ୧୮୭୪ରେ ଆସାମ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହେବା ପରେ ଦଶଗୋଟି ଡିଭିଜନ ବିଶିଷ୍ଟ ବିଶାଳ ବଙ୍ଗ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସିର ଦଶମ କ୍ଷୁଦ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଡିଭିଜନ (୧୯୧୨ରେ ବିହାର ଓଡ଼ିଶାର ପଞ୍ଚମ ଅବହେଳିତ ଡିଭିଜନ)ରେ ସେ ବେଳରେ ଓଡ଼ିଆ ନାମରେ ଏକ ଅପାୟ ଭାଷା ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା । ଭୌଗୋଳିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ନଗଣ୍ୟ ଏହି ଓଡ଼ିଶା ଭୂଖଣ୍ଡ ଉପରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଉପନିବେଶବାଦର କ୍ରରତମ ଆୟୁଧ ସବୁ ପ୍ରୟୋଗ ହୋଇଥିବା ସନ୍ଦେ ୧୯୩୫ ସାର ଭାରତ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ ମାଧ୍ୟମରେ ଓଡ଼ିଶା ଭାରତର ସର୍ବପ୍ରଥମ ଭାଷାଭିତ୍ତିକ ପ୍ରଦେଶର ମାନ୍ୟତା ଲାଭ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।
ଉନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରଥମାର୍ଦ୍ଧରେ ବୀର ସୁରେନ୍ଦ୍ରସାଏ, ବକ୍ସି ଜଗବଂଧୁ, ଚକରା ବିଶୋୟୀ ପ୍ରମୁଖ ବିପ୍ଳବର ଅଗ୍ନିଶିଖା ରୂପେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ଭାବେ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ କୋଣରେ ଯେଉଁ ଦୂରନ୍ତ ସଂଗ୍ରାମର ଆହ୍ବାନ ଦେଇଥିଲେ, ତାହା ବ୍ରିଟିଶ୍ ପ୍ରସାଶନପାଇଁ ଆତଙ୍କର କାରଣ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ୧୮୫୭ ସାଲର ସିପାହୀ ବିଦ୍ରୋହର ଅବସାନ ପରେ ନିରୟ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ନଅଙ୍କ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷର କରାଳ ଗ୍ରାସରେ ପଡ଼ି ଏକ କଂକାଳସାର ଜାତିରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା ।
ନଅଙ୍କ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷର ଧ୍ବଂସସ୍ତୁପ ଉପରେ ଠିଆହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ପ୍ରତି ବ୍ରିଟିଶ୍ ଉପନିବେଶବାଦର ଚରମ ଅପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇଥିଲା, ଓଡ଼ିଶାର ଭାଷା ଓ ସଂସ୍କୃତିକୁ ବିଲୁପ୍ତ କରିଦେବାପାଇଁ । ଏଠାରେ ବ୍ରିଟିଶ ଉପନିବେଶବାଦର ପ୍ରତିଭୁ ରୂପେ ଇଂରେଜ ପ୍ରଶାସକ ଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କୁ କେବଳ ସୂଚିତ କରାଯାଉନାହିଁ । ସେମାନଙ୍କ ଅଧୀନରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ବଶମ୍ବଦ ଦେଶୀୟ

୪୬ ଆମ ମଧୁସୂଦନ