( ୫୭ )
କିନ୍ତୁ ଜୀବନ ଆଶାରେ ଏମିତି ଭୁଲ ମାନିବାକୁ ବୀଋ ପାଇକମାନେ ଅପମାନ ମଣିଲେ । ତାପଙ୍ଗ ଗଡ଼ର ଦଳବବେହେରା ସାମନ୍ତ ମାଧବଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତରାୟ ଏଇ ଆଦେଶକୁ ଅମାନ୍ୟ କଲେ । ସେ ଇଂରେଜ ଶାସନ ଲୋପ କରି ସ୍ୱାଧୀନ ଗଜପତି ରାଜୁତି ଚଳାଇବାକୁ ପଣ କଲେ ।
୧୮୧୭ରୁ ୧୮୨୭ ଯାଏ ଇଂରେଜମାନେ ତାପଙ୍ଗ ଅଞ୍ଚଳରୁ ଖଜଣା ଆଦାୟ କରି ପାରିନଥିଲେ । ତେଣୁ ଖଜଣା ଆଦାୟ କରିବା ଆଳରେ ସେମାନେ ତାପଙ୍ଗ ଗଡ଼ରେ ପଶିଲେ । କାଣ୍ଡଗୋଦାଠାରେ ସାତଦିନଧରି ଇଂରେଜ ଫଉଜଙ୍କ ସହିତ ପାଇକମାନେ ଲଢ଼େଇ କଲେ । ଦଳବେହେରାଙ୍କ ଗୁପ୍ତ ଅସ୍ତ୍ରଭଣ୍ଡାରରୁ ଆଣି ପାଇକମାନେ ଜୀବନକୁ ପାଣି ଛଡ଼ାଇ ଲଢ଼େଇ କଲେ ।
ଏଇ ଯୁଦ୍ଧରେ ପୁଣି ଯୋଗଦେଲେ ଖୋଋଧା ମୁଲକର ଅନ୍ୟ ପାଇକ ବୀରମାନେ ଦଳବେହେରାଙ୍କ ଜୟ ହେବାର ଆଶା ଯେତେବେଳେ ଉଜ୍ଜଳ, ସେତେବେଳେ ଘର ଢ଼ିଙ୍କି କୁମ୍ଭୀର ହେଲା । ମଧୁପଟ୍ଟନାୟକ ନକ୍ସା କାଟି ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ଗୁପ୍ତ ଅସ୍ତ୍ରଭଣ୍ଡାରକୁ ବାଟ ବତାଇ ଦେଲେ । ଫଳରେ ଇଂରେଜମାନେ ସେଠାକୁ ଯାଇ ଅଚାନକ ଭାବରେ ସେଥିରେ ନିଆଁ ଲଗାଇଦେଲେ । ଅସ୍ତ୍ରଭଣ୍ଡାର ଧୂଳିସାତ ହେଲା । ତା ସାଥିରେ ପାଇକମାନଙ୍କର ଜୟଲାଭର ଆଶା ବି ମଉଳିଗଲା ।
ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଅଭାବରୁ ପାଇକମାନେ ହତାଶ ହୋଇପଡ଼ିଲେ । ସେନାପତି ଧନୁର୍ଜୟ ଶ୍ରୀଚନ୍ଦନ ପ୍ରାଣ ହରାଇଲେ । ଦଳବେହେରା ନିଜକୁ ଲୁଚାଇ ସୁଯୋଗ ଉଣ୍ଡିଲେ ଦାଉ ସାଧିବାକୁ । ନିଜର ଶ୍ୱଶୁର ଘର ବଡ଼ପାରିରେ ସେ ରହୁଥିବା ଜାଣି ଇଂରେଜମାନେ ତାହା ଆକ୍ରମଣ କଲେ । କିନ୍ତୁ ଚତୁର ଦଳବେହେରା ସେଠାରୁ ଛପି ଚାଲିଗଲେ ଆଉ ଚିଲିକା କୂଳ ବଣ ପାହାଡ଼ରେ ଲୁଚି ବୁଲିଲେ ।
ସେଠାରୁ ସେ ବିଦ୍ରୋହର ନିଆଁ ଜାଳିଲେ । ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ଲୁଛି ଛପି ମାରିଲେ । ଇଂରେଜମାନେ ଏଥିରେ ଡରିଯାଇ ଘୋଷଣା କଲେ ଯେ ଦଳବେହେରାଙ୍କୁ ଜୀବିତ ବା ମୃତ ଅବସ୍ଥାରେ ଧରାଇଦେଲେ ପ୍ରଚୁର
