ଗୋବେ ଗୋଟେଇ
ଏଥର ଶ୍ୟାମ ବାବୁଙ୍କ ହୃଦ ପାଣି ହୋଇଗଲା । ସେତ ସହଜେ ବଡ଼ ଦୟାଳୁ ମଣିଷ । କେବଳ ସେ ଈଶ୍ୱର ଫିଶ୍ୱର ମାନୁ ନ ଥିଲେ । ମାତ୍ର ଦୟା ଧର୍ମ ସରଳତା ନ୍ୟାୟରେ ସେତେବେଳେ ସେ ରାଜ୍ୟରେ ତାଙ୍କ ସମାନ ଜଣେ ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟ ନ ଥିଲା । ବିଲାତରୁ ଫେରି ସୁଦ୍ଧା ସେ ତାଙ୍କର ବ୍ରାହ୍ମଣ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କେବେ ଭୁଲି ନ ଥିଲେ । ମାତ୍ର ଏ ଜାତି ଭେଦ- ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ଏ ଗୁଡ଼ାକୁ ସେ ଆଦୌ ଗ୍ରହଣ କରୁ ନ ଥିଲେ । ଆଜି ସେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ହୋଇ ବିଦୁର ଘରେ ଶାଗଭାତ ଖାଇବେ । I.C.S ଅଫିସର ! ଥରେ ଦେଖି ଯାଅ ! ଦୀନହୀନ ମଳି ମସୀ ଗୃହ ମଧ୍ୟରେ ୧୧୦୦ ଟଙ୍କାର ଫାଷ୍ଟଗ୍ରେଡର ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟ୍ ଶ୍ରୀଯୁତ ମାନନୀୟ ଶ୍ୟାମ ସୁନ୍ଦର ମିଶ୍ର କିପରି ଦୋଷିଆ ଲୁଗା ଖଣ୍ଡିଏ ପିନ୍ଧି ଓଦା-ଘରେ ଛିଣ୍ଡା ମସିଣା ଉପରେ ବସି ଗରିବର ପିଲାକୁ କୋଳରେ ଧରିଅଛନ୍ତି । ଧନି ! ଥରେ ସପ୍ତତଳ ଭବନର ସୁଗମ୍ୟ ଗାଲିଚାଛାଡ଼ି ଏ କୁଟୀରକୁ ଉଁକିମାର ଦେଖିବ କି ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖା ଯାଉଛି- ରାଜା ! ଲୁବ୍ଧ ଫେନନିର ଶଯ୍ୟାର ଶୟନ ସୁଖରୁ, ନିଜର ଅହମିକା ରାଜ୍ୟରୁ ଥରେ ଦୁଷ୍ମନ୍ତ ହୋଇ ଅବା ଉତ୍ତାନପାଦ ହୋଇ ଏ ଗରିବ କୁଟୀରରେ ଅତିଥି ହୁଅ, ଏ ନିର୍ମଳ ସୁଖ- ଆନନ୍ଦ ଅନୁଭୂତି, ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ପାରିଜାତ କୁଞ୍ଜରେ କିମ୍ବା ସ୍ୱର୍ଗର ନନ୍ଦନ ବନ ସମ ମନ୍ଦିରରେ କେବେ ପାଇ ନ ଥିବ । ସେହି ଜୀର୍ଣ୍ଣ କୁଟୀରର ମହତ୍ତ୍ୱ ପାଇ ଅଛନ୍ତି ଶ୍ୟାମ ବାବୁ ।
କୋଳକୁ ନେଇ ଯେମାକୁ ଦେଖିଲେ ସେ ଅପୂର୍ବ ସୁନ୍ଦରୀ-ମାତ୍ର ଅଭାବ- ଖାଦ୍ୟ, ତାର ଶ୍ରୀ ନଷ୍ଟ କରି ଦେଇ ଅଛି । ଶ୍ୟାମ ବାବୁ ଯୁବକ ନୁହନ୍ତି- ସେ ବର୍ତ୍ତମାନ ୩୬ ବର୍ଷର ବ୍ୟକ୍ତି । ତାଙ୍କଠାରେ ପିତୃତ୍ୱ ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୁପେଅଛି । ତାଙ୍କର କନ୍ୟା ମନ୍ଦାକିନୀ ଏହାରି ବୟସରେ ତାଙ୍କୁ ଶୋକ-ସାଗରରେ ଭସାଇ ଦେଇ ଯାଇଅଛି । ତାର ମା ମଧ୍ୟ ଆଜକୁ ଦୁଇବର୍ଷ ହେଲା ସଂସାର ଛାଡ଼ି ଚାଲିଯାଇଛି- ତାଙ୍କର ଏକମାତ୍ର ପୁତ୍ର 'ସରୋଜ'
