ବି ଶବ୍ଦଟିଏ ପାଇଁ କାକୁସ୍ଥ ହୋଇ ତାଙ୍କର ସମୁଦାୟ ଜୀବନଟି ବ୍ୟର୍ଥ ହୋଇଥିବାର ଅନୁଭବକୁ ବିଧାତା ଠିକ୍ ଠଉରାଇ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଜଣେ ତୁଷାର ପୁରୁଷକୁ ଭେଟି ଦେବାର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ସହ ଗାଁ ଭିତରକୁ ମାଡ଼ିଗଲେ । ପୁଣି ପରବର୍ତୀ ଏକ ଘଣ୍ଟାରେ ଛତିଶଶହ ହାତୁଡ଼ି ପିଟା ଶବ୍ଦ ପରେ ଆବିର୍ଭାବ ହେଲେ ଜଣେ କାବ୍ୟ ପୁରୁଷ ଏବଂ ଏମାନଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନକୁ ସେ ଉତ୍ତରିଲେ.... ଗାଁରେ ପିଲାଝିଲା ନାହାନ୍ତି କାରଣ ଏମାନେ ଦୂରଦେଶକୁ ଯାଇଛନ୍ତି ଆଠମାସ ହେବ ଇଟାଗଢ଼ିବା ଉଦେ୍ଧଶ୍ୟରେ । ଏ ଯାଏଁ କେହି ଫେରିନାହାନ୍ତି । ଫେରିବେନି ମଧ୍ୟ । କାହାରି ପାଖରୁ ଚିଠିପତ୍ର ଖବର ଅନ୍ତର କିଛି ନାହିଁ । କେବଳ ହଂସାବୁଢ଼ାର ଦ୍ୱିତୀୟ ପୁଅଟି କିଛି ଦିନ ତଳେ ଆଠଶହ କିଲୋମିଟର ରେଳଧାରଣା ଉପରେ ଚାଲି ଚାଲି ସେଠୁ ପଳାଇ ଆସିଥିଲା । ହଂସା ବୁଢ଼ା? ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ଚୁଟି ଓ ଛେଳିପରି ଦାଢ଼ିଥିବା ଓ ସାମାନ୍ୟ କୁଜ ହୋଇ ଚାଲୁଥିବା ବୃଦ୍ଧକୁ ଦେଖି ଏକଦା ବର୍ତମାନ ପରଲୋକଗତ ଜଣେ ସ୍କୁଲ ଛାତ୍ର ତାଙ୍କୁ ହୁଏନ୍ସାଂ ନା ଦେଇଥିଲା, ପରବର୍ତୀ କାଳରେ ତାହା ଅପଭ୍ରଂଶ ହୋଇ ‘ହୁଏନ୍ସାଂବୁଢ଼ା’ ସ୍ଥାନରେ ‘ହଂସାବୁଢ଼ା’ ହୋଇଛି । ତା ପ୍ରିୟ ସହଚର ପ୍ରାୟ ଲୋମହୀନ କୁକୁରର ନାଁ ଏକଦା ‘ଯକ୍ଷକୁବେର’ ଥିଲା । କିଛି କାଳପରେ ତାହାବି ଅପଭ୍ରଂଶ ହୋଇ ‘ଯକ୍ଷକୁକୁର’ ହୋଇଥିଲା । ଏବେ ତାହା କେବଳ ‘ଯକ୍ଷ’ ହୋଇଛି । ଆଠଶହ କିଲୋମିଟର ବ୍ୟାପୀ କାଠ ପଥର ଲୁହା, ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚନ୍ଦ୍ର ତାରା ଶୀତ ଉତ୍ତାପ ପାଣି ପବନ ଭୋକ ଶୋଷ, ବାପାମା ଗାଁ କ୍ଷେତଖଳା ଦାଂଡ଼ ଦୁଆର ମୁଣ୍ଡକଥା ପେଟବଥା ରକ୍ତପୂଜ ଜୀବାଣୁ ବୀଜାଣୁ ମାନଙ୍କ ସାଥୀରେ ଅତିକ୍ରମ କରିଥିଲା । ଘରେ ପହଞ୍ଚିଲା ବେଳକୁ ଫଟା ମୁଣ୍ଡ ଫଟା ପାଦ, ଫୁଲି ଯାଇଥିବା ଗୋଡ଼, ଛିଂଡ଼ି ଯାଇଥିବା ଆଙ୍ଗୁଠି, ପୂଜଭର୍ତି ପେଟ ପିଠି, ପାଣି ଭର୍ତି ନାକ ଆଖି ଓ ତାର ଦେହ କୀଟମାନଙ୍କ ଅଣୁରେ ଭରପୁର । ଟଣକି ଯାଇଥିବା ଘା’କୁ ଆଉଁସି ତା ଜୀବନଯାତ୍ରାର ସୁଖ ଅନୁଭବ କରୁଥାଏ । ସେ ହିଁ ଗାଁର ଘାତକ ପରି ଖବର ନେଇ ଆସିଥିଲା ଯେ ଭୋକ ଓ ବାତ୍ୟାରେ ଅନ୍ୟସମସ୍ତ ବିରିପାଲିବାସୀ ସେଠି ମରିଯାଇଛନ୍ତି । ସେଠାକାର ମାଲିକ ଫେରାର । ଗାଁରେ ସେ ପହଞ୍ଚିବା ପରଦିନ ଦଲାଲର ସଇତାନି ନିଶ, ଆଖି ଓ ଠେଙ୍ଗାର ଭୟରେ ସେ ପୁଣି ତା ହାତଗଢ଼ା ଇଟାମାନଙ୍କ ପାଖକୁ ଯିବାକୁ ଜାଗତିଆର । ତା ପରଦିନ ଆଂଗୁଟି ଛିଣ୍ଡିଥିବା ଗୋଡ଼ ଦୁଇଟି ମାତ୍ର ରେଳଧାରଣା ଉପରେ ମିଳିଥିଲା । ଅବଶିଷ୍ଟାଂଶ ଶରୀର କୁଆଡ଼େ ଫେରାର୍ । ସେ ଚାଲି ଚାଲି ଆସିଥିବା ରେଳଧାରଣା ଉପରେ ପୂର୍ବରୁ ଆଙ୍ଗୁଠି କଟି, ମୁଣ୍ଡ ଫାଟି ରକ୍ତ ଛିଟିକି ଯାଇଥିଲା । ଏବେ ରକ୍ତ ମାଂସ ହାଡ଼ ଶିରା ଉପଶିରା ହୃତପିଣ୍ଡ ପାକସ୍ଥଳୀ, ତା ପଞ୍ଜରା, ତା ନାକ କାନ ଆଖି ଜିଭ ଦାନ୍ତ ସବୁ ଅଲଗା ଅଲଗା ଛିଟିକି ପଡ଼ିଲା । ରେଳଧାରଣାର ବେକଡ୍ରପ୍ରେ ସେ ଯେମିତି ଏକ କୋଲାଜ୍ । ହଂସାବୁଢ଼ା କିଛି କହିଲା ନାଇଁ । ଗୋଡ଼ ଦୁଇଟିକୁ ପୋଡ଼ିଦେଇ ନିଆଁର ଝାସ ମାଖି ଆସିଲା । ବିଷମାର୍କୀୟ ନିଶୁଆ ସାଂବାଦିକର ପରବର୍ତୀ ପ୍ରଶ୍ନରେ ତୁଷାର ପୁରୁଷଟି ଉତ୍ତରିଲା ଏବଂ ସେମାନେ କାଳିକଲମରେ ଟିପିଲେ ପାରୁପର୍ଯ୍ୟଂତ । ଆଜି ହଂସାବୁଢ଼ାର ସ୍ତ୍ରୀର ମୃତ୍ୟୁଦିନ । ଏ ଗାଁରେ ପ୍ରତି ସପ୍ତାହରେ ଯା’ଘରେ ବି ହେଉ ଜଣକର ମୃତ୍ୟୁଦିନ ପଡ଼େ । ତାହାହିଁ ଏଠାକାର ଉତ୍ସବର ଦିନ । ସମସ୍ତେ ଆଜି ହଂସାବୁଢ଼ା ଦୁଆରେ ପରସ୍ପରର ପଞ୍ଜରାହାଡ଼ ଦେଖାଇ ନିରବରେ ବସିବେ, ପେଟ ଦାଉରେ ଜଳିବେ, ଘାଟରେ ବୁଡ଼ ପକାଇବା ପାଇଁ ଯିବେ । ହଂସାବୁଢ଼ାର ସ୍ତ୍ରୀ ଗତବର୍ଷ ଆଜିର ଦିନରେ ମରିଛି । ତାକୁତ ଯମ ଝାମ୍ପି ନେଇ ଖାଇଗଲା । ସକାଳୁ ସକାଳୁ ବିରି ଚାଉଳ ବାଟି ଚକୁଳି ତିଆରି କଲା ବୁଢ଼ୀ । ତା ବଡ଼ପୁଅକୁ ଖୋଇଦେଲା । ତା ବଡ଼ପୁଅ ଓଦା କନ୍ଥା କନାରେ ପଡ଼ି ରହିଥାଏ ଅହରହ । ତା ସାନ ପୁଅକୁ ବି ଦେଲା । ସେ ଜିଦ୍ ଧରିଥାଏ ତାମିଲନାଡୁକୁ ଯିବ ଇଟା ଗଢ଼ିବା ପାଇଁ । ବୁଢ଼ୀ ମନା କରୁଥାଏ । ତା ପୁଅ ରୁଷି ଥାଏ । ବୁଢ଼ାକୁ ମଧ୍ୟ ଚକୁଳି ଦେଲା ଓ ବୁଢ଼ା ଦେହରେ କଚାଡ଼ି ହୋଇ ପଡ଼ିଲା । ପଡ଼ିଗଲା ଯେ ଆଉ ଉଠିଲା ନାହିଁ । ବୁଢ଼ା ତା ହାତରେ ସମ୍ଭାଳି ନେଲା ବୁଢ଼ୀକୁ ଓ କହିଲା ‘ତୋତେ ମୁଁ ହିଁ ଯମକୁ ସଅଁପି ଦେଲିରେ ବୁଢ଼ୀ, ଯା ଭଲରେ ଥା ।’ ହଂସାବୁଢ଼ା ପାଟିକରି କାନ୍ଦିବି ପାରିଲା ନାହିଁ । ଢେର ବେଳ ଯାଏ ତା ଆଖିରୁ ପାଣିର ଧାର ନିଗିଡ଼ି ଯାଉଥାଏ ଖାଲି । ତା ବଡ଼ପୁଅକୁ ଓଦା କନ୍ଥାକନାରେ ଶୋଇଥିବା ଅବସ୍ଥାରେ ନଣ୍ଡା କରାଯାଏ ଓ ସାନପୁଅ ନଣ୍ଡା ହୋଇ କୁଆଡ଼େ ଉଭାନ୍ ହୁଏ । ଆଠମାସ ପରେ ଯେଉଁଦିନ ସେ ଘରକୁ ଫେରେ ତାର ଦି ଦିନପରେ ମରେ । ହଟଲରୀୟ ନିଶୁଆ ସାଂବାଦିକଙ୍କ ପରବର୍ତୀ ପ୍ରଶ୍ନ ପାଇଁ ତୁଷାର ପୁରୁଷଟି ଉତ୍ତର ବାଢ଼େ........... ।
