ପୃଷ୍ଠା:Aama Madhusudan.pdf/୪୨

ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିଥିଲେ । ତେଣୁ ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସର୍ବଭାରତୀୟ ସ୍ତରରେ ସେ ଥିଲେ ଜଣେ ଅପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦୀ, ପ୍ରଗତିଶୀଳ ଚିନ୍ତାନାୟକ । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, ସେ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ, ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କର ଅନ୍ୟତମ ମାର୍ଗଦର୍ଶକ ।
⁠ମଦୁସୂଦନ ଦାସ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ବଂଗ କଉସିରେ ୧୯୧୨ ସାଲରେ ବିନା କ୍ଷତିପୂରଣରେ ଜମିଦାରି ପ୍ରଥାକୁ ଉଚ୍ଛେଦ କରିବାପାଇଁ ଆହ୍ବାନ ଦେବା ଅବକାଶରେ ସେହିବର୍ଷ ଓଡ଼ିଶାର ସମସ୍ତ ବ୍ୟସ୍ତସ୍ୱାର୍ଥଗୋଷ୍ଠୀ (ଜମିଦାର, ମହାଜନ, ସାହୁକାର ଓ ବ୍ୟବସାୟୀମାନଙ୍କୁ ବର୍ଜନକରି କୃଷକ, ଭୂମିହୀନ ଏବଂ କୃଷିଜୀବୀଙ୍କୁ ଘେନି ଯେଉଁ ପ୍ରଜାପରିଷଦ ସଭା ଗଠନ କରିଥିଲେ ତାହା ସମଗ୍ର ରାଜନୈତିକ ଦୃଶ୍ୟପଟ୍ଟରେ ଅଦ୍ବିତୀୟ ଓ ଅନନ୍ୟ ଥିଲା । ଏପରିକି ସେ ୧୯୧୫ ସାଲରେ ଓଡ଼ିଶାର ଗଡ଼ଜାତ ମାହାଲର ଆଶୁ ସମାପ୍ତି ଘଟାଇ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ନିକଟସ୍ଥ ଜିଲ୍ଲାମାନଙ୍କରେ ସଂଯୁକ୍ତ କରିବାପାଇଁ ଆହ୍ବାନ ଦେଇଥିଲେ ।
⁠ ମଧୁସୂଦନ ୧୮୯୭ ସାଲରେ ଇଂଲଣ୍ଡ ସମେତ ସମଗ୍ର ୟୁରୋପ ପରିଦର୍ଶନ ପରେ ସମାଜବାଦୀ ଚିନ୍ତାନାୟକ ରବଟ୍ ୟେଙ୍କ ଦର୍ଶନରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ ୧୮୯୮ ସାରେ ଜଣେ ଆଦ୍ୟ ପ୍ରବକ ଭାବରେ କଟକରେ କଟକ-କୋ-ଅପରେଟିଭ ଷ୍ଟାର୍ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀକାଳରେ କୃଷିଭିତ୍ତିକ ସମବାୟ ସମିତିମାନ ସ୍ଥାପନାରେ ଏହା ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲା ।
⁠ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ପରିକଳ୍ପିତ ଭାରତଥିଲା ଇଉରୋପ ଭଳି ଏକ ମହାଦେଶ । ଏହା ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିଟି ପ୍ରଦେଶର ଭାଷା ଓ ସଂସ୍କୃତିକୁ ଘେନି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଜାତି ଓ ସମଗ୍ର ମହାଦେଶକୁ ଘେନି ମହାଭାରତ ଜାତି ଏବଂ ଅବଶେଷରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱକୁ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ କରିଥିବା ବିଶ୍ବମାନବୀୟ ଜାତିକଥା ସେ ପରିକଳ୍ପନା କରିଥିଲେ । ଏଥିରେ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣତାର ସାମାନ୍ୟ ମାତ୍ର ସ୍ଥାନ ନ ଥିଲା । ଆଜି ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ମଧ୍ୟ ଏଭଳି ବିଶ୍ବମୁଖ ଚିନ୍ତାଧାରା ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି ।
⁠ ମଧୁସୂଦନ ୧୯୦୩ ସାଲରେ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀର ଆଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତି ବୈଠକରେ ଜାତୀୟ ଜୀବନ ସଂପର୍କରେ କହିଥିଲେ-
⁠‘ଇଉରୋପରେ ନେସନ୍ ଅର୍ଥାତ୍ ଜାତି ଶବ୍ଦ ଗୋଟାଏ ଦେଶର ଲୋକ ସମୂହକୁ ବୁଝାଏ । ଇଉରୋପୀୟ ଜାତି ସମୁହ ପରପ୍ପରଠାରୁ ଯେଉଁ ପରିମାଣରେ ଭିନ୍ନ, ଭାରତବର୍ଷରେ ପ୍ରାଦେଶିକ ଲୋକସମୂହ ସେହିପରି ଭାବେ ପରସ୍ପରଠାରୁ ଭିନ୍ନ ।
⁠ପ୍ରାୟ ୧୮୭୦ ବେଳକୁ ବିଖଣ୍ଡିତ ଜର୍ମାନୀ ଭାଷୀ ଓ ଇଟାଲି ଭାଷୀ ଅଂଚଳର ସମିଶ୍ରଣରେ ନୂତନ ଜର୍ମାନୀ ଓ ଇଟାଲି ରାଷ୍ଟ୍ର ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା । ୧୮୯୭ ସାଲରେ ଇଉରୋପ ଭ୍ରମଣ ବେଳେ ମଧୁସୂଦନ ଏଇ ଦୁଇଟି ଦେଶକୁ ପରିଦର୍ଶନ କରି ସବିଶେଷ ଭାବେ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିଥିଲେ ଓ ଏହି ଦୁଇ-ଦେଶର ସ୍ଥାପନା ଓ କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ସଂପର୍କରେ ଅବଗତ ହୋଇଥିଲେ ।
⁠ପ୍ରକୃତରେ ୧୯ ୩୩ ସାଲ ରେ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରାଶାସନିକ କମିଟିର ସଦସ୍ୟ ରୂପେ ବୁ ହୁ ପୁର ପରି ଦର୍ଶନବେଳେ ଶଶି ଭୂଷଣ ରଥଙ୍କଦ୍ୱାରା ଆହୂତ ଏକ ସଭାରେ

ଆମ ମଧୁସୂଦନ ୪୩