ଅର୍ଘ୍ୟଥାଳୀ/ବର୍ଷାୠତୁ ପ୍ରତି
ବର୍ଷାୠତୁ ପ୍ରତି
ଲେଖକ/କବି: ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର
ଦାନେ କୁଣ୍ଠିତ କାହିଁକି ବରଷା,
ତୁ ଯେ ମହୀର ସକଳ ଭରସା ।
ତୁ କି ଏମନ୍ତ ଭାବିଥାଉ ମନେ,
ମହୀ ରହିଛି ସାଗରବେଷ୍ଟନେ;
ତାକୁ ନ ଥିବ ଜଳର ଅଭାବ,
ତେବେ ନ ଜାଣୁ ତୁ ଲୋକସ୍ୱଭାବ ।
ବଡ଼ ହେଲେହେଁ ଯେ ନୀଚହୃଦୟ,
କେବେ ହୋଇଛି କି ପରେ ସଦୟ ?
ମହୀ ମଲେହେଁ ହୋଇ ଶୁଷ୍କକଣ୍ଠ
ସିନ୍ଧୁ ସଲିଳ ବିନ୍ଦୁ ଲାଭ କଷ୍ଟ ।
କ୍ଷୁଦ୍ର ହେଲେହେଁ ମହୀ କି ଅଚଳ
ଉଚ୍ଚହୃଦୟ ହେତୁ ଦିଏ ଜଳ ।
ମେଘମାନେ ତୋ’ ଉତ୍ତମ ଚାକର,
ଅତି ଉନ୍ନତ ହୃଦୟ ତାଙ୍କର ।
ମହୀ ଜୀବନ ରକ୍ଷା ଚିରକାଳ
କରୁଅଛନ୍ତି ବିତରି କୀଲାଳ ।
ତୋର ଆଦେଶ ପାଇବା ମାତରେ
ଦାନ କରିବେ ଜଳ ଅକାତରେ;
କେହି ବୋଲିବେ ଅବା ସିନ୍ଧୁନୀର
ଶୋଷି ହୋଇଛି ସିନା ଦାନବୀର ।
ନିଜେ ବିତରି ନ ଜାଣେ କୃପଣ
ଖଣ୍ଟେ ନିଅନ୍ତି ବଳେ ତାର ଧନ ।
ଖଣ୍ଟ ହେଲେହେଁ ପରକୁ ପ୍ରଦାନ
କରି ଜାଣେ ଯେ ସେ ଲୋକ ପ୍ରଧାନ ।
ନିଜେ ତୁ କରି ନାହୁଁ ଖଣ୍ଟପଣ,
ଗ୍ରୀଷ୍ମ କରିଛି ତୋ’ କରେ ଅର୍ପଣ ।
ତୁହି ମହୀକି ଦେବୁ ଯେତେ ଜଳ,
ଦେବ ସିନ୍ଧୁକୁ ନ ଥୋଇ ସକଳ ।
ନୀଚହୃଦୟେ ସଞ୍ଚି ରଖେ ଧନ,
ସାଧୁ ସାଧଇ ଲୋକପ୍ରୟୋଜନ ।
ଫଳ ପ୍ରସୂନ ବସ୍ତ୍ର ଉପାଦାନ
ମହୀ କରିବ ଜୀବକୁଳେ ଦାନ ।
•••