ଗୋବର ଗୋଟେଇ
ସେ ଆମର ରଜା ତାଙ୍କୁ ତୁ' ତା' କରିବୁ ନାହିଁଟି ? ସେ ଆଦର କଲେ ସୁଦ୍ଧା ଦେହରେ ଲାଗିବୁ ନାହି ସେ ପରା ବଡ଼ ଲୋକ । ଆମର ସେପରି ଭାଗ୍ୟବୋଲି ସେ ଆମପରି ଗରିବ ଦୁଆରକୁ ଆସିଚନ୍ତି । ତାଙ୍କୁ, ଆଜ୍ଞା, ହଜୁର, ଏମିତି କହିବୁ ।
ଶ୍ୟାମବାବୁ ବର୍ତ୍ତମାନ କଥା ଶୁଣି ଭାବିଲେ, ହାୟ ଜଗତରେ ଧନୀଦଳ, ଶାସକ ଦଳ, ସରଳ ନିର୍ବୋଧ-ସୂଜନ ପ୍ରଜାକୁ ନିଜ ଠାରୁ ଛୋଟ କରିବା ପାଇଁ କି ଅନ୍ୟାୟ କରି ନାହାନ୍ତି । ସୃଷ୍ଟିର ରହସ୍ୟରେ ଏକି ବିଡ଼ମ୍ବନା ! ମନୁଷ୍ୟ ମନୁଷ୍ୟର ଆରାଧ୍ୟ- କାହିଁରେ ଧନରେ ବଳରେ- କ୍ରୁର- କପଟତାରେ । ହାୟରେ ସଂସାର । ଏହି ଅସୂର୍ଯ୍ୟମ୍ପସ୍ୟା ୮୦ ବର୍ଷର ବୃଦ୍ଧାର ମୋପ୍ରତି କିଭୟ ! କାଳେ ପିଲା ତାଙ୍କର କିଛି ଛାମୁଙ୍କ ପାଖରେ ଅନ୍ୟାୟ ଦେଖାଇ ଦିଏ, ଏଥିପାଇଁ ସେ ଏତେ ସାବଧାନ କରି- କାନେ କାନେ କହୁଛନ୍ତି । ଆଉ ସେ ସମ୍ଭାଳି ପାରିଲେ ନାହିଁ- କାତର କଣ୍ଠରେ କହିଲେ- ମା, ମା, ତୁମେ ମୋର ମା, ଯଦି ମୋତେ ପୁଅ ନ କହ କିବା ଶ୍ୟାମ ନ କହ ତେବେ ମୁଁ ତମ ଦୁଆରେ ହଜୁର ହୋଇ, ସାହେବ ହୋଇ, ଅତିଥି ହେବି ନାହିଁ । ସେ ସବୁ କିକଥା ମା, ମୁଁ ଶାସନ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ ବୋଲି କଣ ଦେବତା ! ଏ କୁପ୍ରବୃତ୍ତି କେତୋଟି ହୀନ କଦର୍ଯ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି ଶାସନ ଦଣ୍ଡ ପାଇ କରିଚନ୍ତି । ମନୁଷ୍ୟକୁ ଦେବତା କରିବା ଏ ଦେଶରେ ଗୋଟାଏ କଳଙ୍କ । ଏଥର ବୁଢ଼ୀଙ୍କର ଆଖିରୁ ଲୁହ ବୋହି ପଡ଼ିଲା । ସେ ଆଉ କିଛି କହି ପାରିଲେ ନାହିଁ । ଏହି କଥା ପଦକରେ ତାଙ୍କର ଭୋକ ଶୋଷ କୁଆଡ଼େ ଉଭେଇ ଗଲା । ହିନ୍ଦୁ ଘରେ ଅତିଥି ଅଇଲେ ଯୋଗୀ ମାଗିଲେ, ମୁଣ୍ଡ ପୋତା ମାଗିଲେ ଚକୁଳିଆ ପଣ୍ଡା ପିତଳ ଧରି ବୁଲିଲେ ମନ କିପରି ଦୟା ଦାକ୍ଷିଣ୍ୟରେ ଦଉଡ଼େ ତାହା ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି । ଭାରତର ଗୌରବ ଏଇଥି ପାଇଁ ମାତ୍ର ପାଶ୍ଚାତ୍ତ୍ୟ ଜାତିର ହୀନତା ଏଇଥିରେ । ସ୍ୱୟଂ ପାଶ୍ଚାତ୍ତ୍ୟ