ନରିଦାସ ପୁଣି ବିକଳ କ୍ରନ୍ଦନ କରି କହି ଉଠିଲେ,"ବାଟ କୁହନ୍ତୁ ସାର,ମୋତେ ବଞ୍ଚାନ୍ତୁ,ଆପଣଙ୍କର ଧର୍ମ ହେବ ସାର" ମଢୁଆଳ ସାର କହିଲେ,"ହେଉ ତୁମେ ପ୍ରଥମେ ପିଲାଟିର ଦଉଡ଼ି ଖୋଲି ଦିଅ । ଠେଙ୍ଗା ଓ ଛଡ଼ି ଫୋପାଡ଼ି ଦିଅ ।" ପିଲାଟିକୁ ଆଉଁଶି ଦେଲେ ସେ । ହୃଦୟରେ ତାଙ୍କର କୋହ ଓ ଆଖିରେ ତାଙ୍କର ଲୁହ-ନିଜକୁ ସମ୍ଭାଳି ନେଇ କହିଲେ । "ଶ୍ୟାମ ତୁ ଏପରି ହେଉଛୁ କାହିଁକି ବାପ । ଦେଖ୍ ତୋର ବାପାଙ୍କ ଅବସ୍ଥା", ଏମିତି ବହୁତ ବୁଝାଇଲେ । ଧୂଳି ଝାଡ଼ି ଝୁଡ଼ି ଦେଲା । ମାଡ଼ର କ୍ଷତ ସ୍ଥାନରେ ଔଷଧ ଲାଇଦେଲେ । ତାଙ୍କୁ ଖାଇବାକୁ ଦେଲେ । ତାପରେ ତା ବାପାକୁ ବୁଝାଇ ଶୁଝାଇ ଘରକୁ ପଠାଇ ଦେଲେ । ନରି ଦାଶ ତାଙ୍କ ପିଲାର ଭବିଷ୍ୟତର ଆଶା ଭରସା ଧରି ଘରକୁ ଫେରିଲେ । ମଢୁଆଳ ସାରଙ୍କ ଆଦର ଯତ୍ନ ଓ ସ୍ନେହ ସୋହାଗରେ ଶ୍ୟାମ ମଣିଷ ହେଲା । ସେ ଏବେ ବଡ଼ ଚାକିରି କରିଛି । ତା ବାପାଙ୍କର ସ୍ୱପ୍ନ ସାକାର ହୋଇଛି ।
କେବଳ ଜଣେ ନୁହେଁ ।ଏମତି ବହୁ ଛାତ୍ରଙ୍କୁ ମଣିଷ କରିଛନ୍ତି ମଢୁଆଳ ବାବୁ । ବହୁ ପଥହରା ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀଙ୍କୁ ପଥ ଦେଖାଇ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନରେ ସାଫଲ୍ୟ ଆଣିଦେଇଛନ୍ତି ।
ସେହି ଦରଦି ଛାତ୍ରପ୍ରାଣ ମଢୁଆଳସାରଙ୍କ ପୁରାନାମ ସୁରେନ୍ଦ୍ର ନାଥ ମଢୁଆଳ । ମୟୁରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର କପ୍ତିପଦା ସବ୍-ଡ଼ିଭିଜନ କୁଆମରା ଗାଁରେ ତାଙ୍କର ଜନ୍ମ । ସେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ୧୯୦୭ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୧ ତାରିଖରେ । ପିତା କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ମଢୁଆଳ ଜଣେ ଆଦର୍ଶ ମଣିଷ ଓ ସେ ଅଞ୍ଚଳର ଜଣେ ଖ୍ୟାତିସମ୍ପନ୍ନ ତାଙ୍କର କୃଷକ ଦାଦା ପଦ୍ମଲୋଚନ ମଢୁଆଳ । ସେ ଜଣେ ଆଦର୍ଶ ପ୍ରାଥିମିକ ଶିକ୍ଷକ । ଶ୍ରୀ ଯୁକ୍ତ ମଢୁଆଳଙ୍କ ଉପରେ ତାଙ୍କ ପିତା ଓ କାକାଙ୍କ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଥିଲା ।
ମୟୁରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ଜୟପୁର ନିକଟସ୍ଥ ଅସ୍ତିଆ ଗାଁରେ ପ୍ରଥାମିକ ଶିକ୍ଷକ ଥିଲେ ତାଙ୍କ କଳା । ତାଙ୍କ ପାଖରେ ରହି ସେ ପ୍ରାଥମିକ ଶକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କଲେ । ତାପରେ ସେ ବାରିପଦା ଏମ୍.କେ.ସି ହାଇସ୍କୁଲରେ ଅଧ୍ୟୟନ କଲେ । ପାରିବାରିକ ଅସୁବିଧା ହେତୁ ନବମ ଶ୍ରେଣୀ ପାସ କଲା ତାଙ୍କ ଛାତ୍ର ଜୀବନରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଛେଦ ପଡ଼ିଲା । ପରିସ୍ଥିତିର ଚାପରେ ପଡ଼ି ବନ ବିଭାଗରେ ଚାକିରି ଏବଂ ପରେ କୁଳିଅଣା ତହସିଲ ଅଫିସ୍ ରେ କିରାଣୀ ଭାବେ ସେ ଚାକିରି କଲେ । ମାତ୍ର ଏ ସବୁ ଚାକିରି ତାଙ୍କୁ ଆନନ୍ଦ ଦେଇ ପାରିଲା ନାହିଁ । ପରିଶେଷରେ ଏ ସବୁ ଚାକିରି ଛାଡ଼ି ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗରେ ଚାକିରି କଲେ ଶ୍ରୀ ଯୁକ୍ତ ମଢୁଆଳ ।
