ପୃଷ୍ଠା:Typical selections from Oriya literature.pdf/୫୧୯

୪୮୧

ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ-ପରିଚୟ

ଚାଳିଶ ଛାନ୍ଦ
ରାଗ - ଋଣବିଜେ ବୋଟାଇ ଗୁଣ୍ତିଚାବସନ୍ତ ବାଣୀ
କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ବଧ ଶୁଣିଣ ରାବଣ ମୂର୍ଚ୍ଛା ଯାଇଣ ପଡ଼ିଲା ।
କେତେହେଁକ ବେଳେ ଚେତନା ପାଇଣ ବ‌ହୁତ ବିଳାପ କଲା ।
ହେ ବୀର । ଯେଉଁ ଉରେ ବଜ୍ର ହେଲା ଚୁର । ତୋର ମାନବ କାଟିଲା ଶିର ।
ଆଜ ହୃଷ୍ଟ ହେବ ସୁନାଶୀର । ମୋତେ କି ବୋଲିବେ ତ୍ରୟପୁର ହେ ।
ଏ ଲଙ୍କା ସମ୍ପଦେ ମୋର କାର୍ଯ୍ୟ ନାହିଁ ଛାଡ଼ିଲି ଜୀବନ ଆଶ ।
ଜା‌ନ‌କୀରେ ମୋର କେଉଁ କାର୍ଯ୍ୟ ଅଛି ଭ୍ରାତା ଯେବେ ଗଲା ନାଶ ।
ହେ ଭ୍ରାତ । ମୋର ଛିଡ଼ିଲା ଦକ୍ଷିଣ ହାତ । ତୋତେ ମୁଁ ମରାଇଲି ବିଅର୍ଥ ।
ତୋର ବିହୀନେ ହେଲି ଅନାଥ । ସକାମରେ ଅର୍ଜିଲି ଅନର୍ଥ ହେ ।
ଅନୁଜ ବିଭୀଷଣ ବୋଲ ନ କଲି ନ କଲି ପ୍ରହସ୍ତ ବୋଲ ।
ଭଲ ଭଲ ଲୋକେ ଯାହା କ‌ହୁଥିଲେ ମଣିଲି ତାହା ମୁଁ ଶଲ ।
ହେ ଯିବି । ରାମ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ସଂହାରିବି । ଋକ୍ଷ ବାନରଙ୍କୁ ନ ରଖିବି ।
ତାଙ୍କୁ ନ ମାଇଲେ ନ ଆସିବି । ଋଣ ଯଜ୍ଞ ମୁଁ ଆଜ କରିବି ହେ ।
ରାବଣ ବିଳାପ ଶୁଣିଣ ତ୍ରିଶିର ମହାକାୟ ମହୋଦର ।
ମହାପାରଶ୍ୱ ସ‌ହିତେ ନରାନ୍ତକ ଦେବାନ୍ତକ ଷଡ଼ବୀର ।
ସେମାନେ । କ‌ହେ ପ୍ରବୋଧ କରି ବଚନେ । ଦେବ କିପାଁ କର ଶୋକ ମନେ ।
ଆଜ୍ଞା ଦେଲେ ଯିବୁଁ ଆମ୍ଭେମାନେ । ଶତ୍ରୁ ମାରିବୁଁ ଏ ଅବଧାନେ ।
ମହୋଦର ମହାପାରଶ୍ୱ ଅଟନ୍ତି ରାବଣ କନିଷ୍ଠଭ୍ରାତ ।
ତାହାଙ୍କୁ ବୋଇଲେ ତୁମ୍ଭେ ନ ଛାଡ଼ିବ ଚାରିପୁତ୍ରଙ୍କର ସାଥ ।
ହେ ବୀରେ । ହେଳା ନ କରିବଟି ସମରେ । ନ ମଣିବ ଏ ନର ବାନରେ ।
ତାଙ୍କୁ ସମାନ ନୁହ‌ନ୍ତି ସୁରେ । ମଲେ ଜୀଅନ୍ତି କି ଉପାୟରେ ।
ରାବଣ ଛାମୁରୁ ମେଲାଣି ହୋଇଣ ବାହାର ସେ ଷଡ଼ବୀରେ ।
ଅନେକ ରଥ ଗଜ ଅଶ୍ୱ ପାଦାତିମାନେ ଅଛନ୍ତି ସଙ୍ଗରେ ।
ସେ ବୀରେ । ଅତିକାୟ ଚଢ଼ି ରହୁବରେ । ମହାପାରଶ୍ୱ ହସ୍ତୀ ଉପରେ ।
ବସି ତ୍ରିଶିର ହୟପିଠରେ । ଶସ୍ତ୍ରମାନ ଧରିଛନ୍ତି କରେ ।
ନରାନ୍ତକ ଦେବାନ୍ତକ ବେନିଭାଇ ମହାପାରଶ୍ୱକୁ ଘେନି ।
ଗଜ ଅଶ୍ୱ ରଥ ଚଢ଼ିଣ ଆଗୁଆ ହୋଇଛନ୍ତି ଏହି ତିନି ।
ସେ ଶୁର । ଆଗେ ବାଜୁଅଛି ବୀରତୂର । ଦେଖେ ପୁରି ଅଛନ୍ତି ବାନର ।
ଧରିଛନ୍ତି ଶିଳ ତରୁବର । ଦେଖି ଭୟ ପାଇଲେ ଅମର ।
ଋକ୍ଷ ରାକ୍ଷସ ବେନିବୀର ମିଶିଣ କଲେ ବ‌ହୁତ ସମର ।
ତରୁ ଶିଳ ନାନା ଶସ୍ତ୍ରଙ୍କ ବୃଷ୍ଟିରେ ନ ଦିଶିଲେ ଦିବାକର ।