ଆମ ଓଡ଼ିଆ ବ୍ୟାକରଣ/ଶବ୍ଦରୁ ଶବ୍ଦ
| ବୁଦ୍ଧ | - | ବୌଦ୍ଧ | | ଜ୍ଞାନ | - | ଜ୍ଞାନୀ |
| ବନ | - | ବନ୍ୟ | | ପାହାଡ଼ | - | ପାହାଡ଼ିଆ |
‘ବୁଦ୍ଧ’ ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦ, ‘ବୌଦ୍ଧ’ ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦ । ବୁଦ୍ଧ ଶବ୍ଦରୁ ବୌଦ୍ଧ ହୋଇଛି । ସେହିପରି ‘ବନ’, ‘ଜ୍ଞାନ’, ‘ପାହାଡ଼’ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦ । ବନରୁ ବନ୍ୟ ହୋଇଛି, ଜ୍ଞାନରୁ ଜ୍ଞାନୀ ହୋଇଛି ଏବଂ ପାହାଡ଼ରୁ ପାହାଡ଼ିଆ ହୋଇଛି ।
ପ୍ରଥମ ଶବ୍ଦକୁ ମୂଳ ଶବ୍ଦ କୁହାଯାଏ ଏବଂ ମୂଳ ଶବ୍ଦରୁ ହୋଇଥିବା ଶବ୍ଦକୁ ତଦ୍ଧିତ ଶବ୍ଦ କୁହାଯାଏ ।
ବୁଦ୍ଧ, ବନ, ଜ୍ଞାନ, ପାହାଡ଼- ଏଗୁଡ଼ିକ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ମୂଳ ଶବ୍ଦ ।
ବୌଦ୍ଧ, ବନ୍ୟ, ଜ୍ଞାନୀ, ପାହାଡ଼ିଆ- ଏଗୁଡ଼ିକ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ତଦ୍ଧିତ ଶବ୍ଦ ।
ମୂଳଶବ୍ଦ ଓ ତଦ୍ଧିତ ଶବ୍ଦର ବ୍ୟବହାର ସମାନ ଅର୍ଥରେ ହୁଏ ନାହିଁ, ଭିନ୍ନ ଅର୍ଥରେ ହୁଏ । କିନ୍ତୁ ସେହି ଦୁଇ ଅର୍ଥ ମଧ୍ୟରେ ସଂପର୍କ ଥାଏ । ଯେପରି-
ବୁଦ୍ଧ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସତ୍ ଉପଶେ ଦେଉଥିଲେ ।
ବହୁ ଦେଶରେ ବୌଦ୍ଧଧର୍ମର ଲୋକ ବାସ କରନ୍ତି ।
ବନରେ ବହୁ ପ୍ରକାର ପଶୁପକ୍ଷୀ ରହନ୍ତି ।
ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କୁ ମାରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ । ଈଶ୍ୱରଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ବହୁତ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ଜ୍ଞାନ ଥିଲା ।
ଈଶ୍ୱରଚନ୍ଦ୍ର ଜଣେ ଜ୍ଞାନୀ ଲୋକ ଥିଲେ ।
ଓଡ଼ିଶାରେ ଅନେକ ପାହାଡ଼ ଅଛି ।
ପାହାଡ଼ିଆ ଜାଗାରେ ପଣସ ଗଛ ଭଲ ହୁଏ ।
ଏଠାରେ କେତେକ ମୂଳଶବ୍ଦ ଏବଂ ସେଥିରୁ ହୋଇଥିବା ତଦ୍ଧିତ ଶବ୍ଦ ଦିଆଗଲା ।
| ଶିବ | - | ଶୈବ | | ମୂର୍ଖ | - | ମୂର୍ଖତା |
| ଭରତ | - | ଭାରତ | | ବୀର | - | ବୀରତ୍ୱ |
| ଦଶରଥ | - | ଦାଶରଥି | | ପୁଷ୍ପ | - | ପୁଷ୍ପିତ |
| ମରୁତ | - | ମାରୁତି | | ଦାଢ଼ି | - | ଦାଢ଼ିଆ |
| ବର୍ଷ | - | ବାର୍ଷିକ | | ମହୁରି | - | ମହୁରିଆ |
| ମାସ | - | ମାସିକ | | ଡାକ୍ତର | - | ଡାକ୍ତରି |
| ସମାଜ | - | ସାମାଜିକ | | ହଳ | - | ହଳିଆ |
| ବିଜ୍ଞାନ | - | ବୈଜ୍ଞାନିକ | | ମୂଲ | - | ମୂଲିଆ |
| ସାହିତ୍ୟ | - | ସାହିତ୍ୟିକ | | ଲୁଣ | - | ଲୁଣିଆ |
| ସୁନ୍ଦର | - | ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ | | ପଙ୍କ | - | ପଙ୍କୁଆ |
| ଅଳସ | - | ଆଳସ୍ୟ | | ନାଟ | - | ନାଟୁଆ |
| ଗ୍ରାମ | - | ଗ୍ରାମ୍ୟ | | ମିଛ | - | ମିଛୁଆ |
| ପର୍ବତ | - | ପାର୍ବତ୍ୟ | | ଠକ | - | ଠକାମି |
| ଜଳ | - | ଜଳୀୟ | | ଶଙ୍ଖା | - | ଶଙ୍ଖାରି |
| ଦେଶ | - | ଦେଶୀୟ | | କାଚ | - | କାଚରା |
ମୂଳ ଶବ୍ଦ | | ତଦ୍ଧିତ ଶବ୍ଦ |
---|---|---|
ଜଳ | | ଜଳୀୟ |
ବର୍ଷ | | ବାର୍ଷିକ |
ପଙ୍କ | | ପଙ୍କୁଆ |
ବିଜ୍ଞାନ | | ବୈଜ୍ଞାନିକ |
ବୀର | | ବୀରତ୍ୱ |
କାଚରା ବୁଲି ବିକଇ କାଚ
ପାନରା ବିକେ ପାନ
ଢୋଲିଆ ନାଚି ଢୋଲ ବଜାଏ
ଚାଷୀ ଫଳାଏ ଧାନ ।